من اونو دلیجه سینه سئویردیم. بیز نیه سئویریك؟بو بویدا دونیادا یانلیز بیر نفری گؤرمك،بئینینده یانلیز بیر فیكرین اولماسی، اوره یینده بیر ایستهیین اولماسی دیلینده یانلیز بیر آدین اولماسی قریبه دئییلمی؟ بو آد بولاقدان سو سیزیر كیمی دایم اوره یینین ایچیندن دوداقلارینا قالخیر، سن اونو دوعا كیمی همیشه، هر یئرده، دورمادان تكرارلاییرسان، پیچیلداییرسان. حئكایه میزی دانیشمایاجاغام. محبّتین همیشه عئینی حئكایه سی اولور، ائله اودا تكرارلانیر. من اونو گؤردوم و سئودیم. واسّلام و بوتون ایل بویو اونون اینجه لییینین، قایغیسینین، نوازیشینین، باخیشلارینین، دانیشیغین تاثیرینده اولموشام، اوندان گلن هر شئیین اسیری ایدیم، باشیم ائله دومانلانمیشدی كی، گئجه، یوخسا گوندوز اولدوغونو، ساغ، یوخسا اؤلو اولدوغومو، كؤهنه دونیادا، یوخسا یئنی دونیادا یاشادیغیمی درك ائده بیلیردیم.
و بودور، او اؤلدو، نئجه؟ بیلمیرم و هئچ واخت بیلمه یه جه یم. یاغیشلی بیر گون او، ائوه ایسلاق گلدی و ساباهی گون اؤسكورمه یه باشلادی. تخمینن بیر هفته اؤسكوردو، سونرا یاتاغا دوشدو. نه باش وئردی؟ بونو هئچ واخت بیلمه یه جه یم. حكیملر گلیردیلر، درمان یازیب گئدیردیلر. درمان گتیریردیلر، هانسیسا قادین اونلاری ایچمه یه مجبور ائدیردی. سئوگیلیمین اللری قاینار، آلنی ایستی و نم، گؤزلری پارلاق و كدرلی ایدی. اونونلا دانیشیردیم، منه جواب وئریردی. نه حاقدا دانیشیردیق؟ بیلمیرم. هر شئیی اونوتموشام. هر شئیی. هر شئیی! او، اؤلدو، اونون آز قالا ائشیدمه ین، یونگول، سون نفسینی ایندیكی كیمی خاطیرلاییرام. خسته باخیجیسی قیشقیردی: "آه". و من هر شئیی آنلادیم. هر شئیی بیتمیشدی. من باشقا هئچ نه درك ائتمیردیم. هئچ نه. كئشیش گلدی و اونون حاققیندا دانیشاركن"معشوقه نیز" دئدی. منه ائله گلدی كی، او، اونو تحقیر ائتدی. هئچ كس اونو بئله آدلاندیرماغا جسارت ائده بیلمز، آخی او، اؤلوب. من اونو قوودوم. باشقا كئشیش گلدی، چوخ خئیرخواه، چوخ مولاییم ایدی، منیمله اونون باره سینده دانیشاندا آغلاییردیم. مندن دفن حاقیندا موختلیف خیردالیقلاری سوروشوردولار. بو حاقدا آرتیق خاطیرلامیرام. عوضینده اونون تابوتونو میخلایان چكیجین سسینی آیدین خاطیرلاییرام...آه، آمان الله!
اونو باسدیردیلار. گؤمدولر. اونو! بو قویویا! تانیشلار، بیر نئچه رفیقه سی گلدی. من گیزلندیم. قاچدیم. اوزون مودّت كوچه لرده وئییللندیم. سونرا ائوه قاییتدیم. ساباهی گون سیاحته چیخدیم. دونن پاریسه قاییتدیم. یاتاق اوتاغیمیزی، چارپاییمیزی، مئبئلی، اؤلندن سونرا، دیریدن سونرا قالان هر شئیله دولو بو ائوی گؤرنده یئنیدن، ائله گوجلو اومیدسیزلیك حیس ائتدیم كی پنجره نی آچیب اؤزومو كوچه یه آتماغا حاضیر ایدیم. بو اشیالارین، اون احاطه ائدن، اؤرتن، گؤرونمز چاتلاریندا اونون وارلیغینین، بدنینین، نفسینین كیچیك حیسسه لری قالمیش دیوارلارین آراسیندا قالماغا آرتیق طاقتیم قالمادیغیندان قاچماق اوچون شیلیپامی قاپدیم. لاپ قاپینین آغزیندا بیردن دهلیزده كی گؤزگو ایله قارشیلاشدیم. بونو بورا او قویموشدو. قویموشدو كی، هر دفه ائودن چیخاندا اؤزونه باشدان آیاغا باخسین، اوست-باشینین تامامیله قایدادا اولوب-اولماماسینا، آیاق قابیسیندان ساچلارینادك هر شئیین ظریف و گؤزل اولدوغونو نظارت ائتسین و من یئره سانجیلمیش كیمی اونو بو قدر تئز-تئز عكس ائتدیرن گؤزگونون قارشیسیندا دایاندیم. او قدر تئز-تئز عكس ائتدیریردی كی، اونون اوبرازینی(سیماسینی) اؤزونده ساخلامالی ایدی. من بوتون بدنیمله تیتره یه رك گؤزلریمی شوشه یه دیكمیشدیم، هامار، درین، بوش شوشه یه. او شوشه یه كی، اونو بوتوولوكله اؤزونه داخیل ائدیردی، اونا منیم كیمی، منیم سئوگی دولو باخیشلاریم كیمی مالیك ایدی. من بو شوشه یه قارشی شفقت حیس ائتدیم، اونا توخوندوم، سویوق ایدی! او یادداش، یادداش ! قوصصه لی گؤزگو، دیری، ایشیقلی، دهشتلی گؤزگو، سونسوز عذابلار منبعی! اوركلری عكس لرین سوروشوب هامارلاندیغی گؤزگو كیمی اولان، اؤزونده اولان، قارشیسیندان كئچن، اونا باخان، اونون باغلیلیغیندا و سئوگیسینده عكس اولونان هر شئیی اونودان آداملار بخته وردیرلر.
من چیخدیم و شورسوز ایراده مین، آرزومون خیلافینا قبریستانلیغا گئتدیم. اونون ساده قبرینی تاپدیم. قبرینین اوستونده مرمر خاچ(صلیب) و بیر نئچه سؤز واردی: "او، سئویردی، سئویلیردی و اؤلدو". او اورادا درینده ایدی و آرتیق چوروموشدو! دهشت! من اوزوقویلو تورپاغا دوشه رك هؤنكوردوم. من اوردا چوخ-چوخ اوزون مودّت قالدیم. سونرا قارانلیق دوشمه یه باشلادیغینین فرقینه واردیم. بو زامان منه آغلینی ایتیرمیش معشوقون، آغیلسیز قریبه حیسسلری حاكیم كسیلمه یه باشلادی. من سونونجو دفه گئجه نی اونون یانیندا كئچیرمك، اونون قبری اوستونده آغلاماق ایسته دیم. آنجاق منی گؤروب قووا بیلردیلر. نه ائتمه لی؟ بیر حییله فیكیرلشدیم. قاخیب بو اؤلولر شهرینده گزیشمه یه باشلادیم. گئتدیكجه اوزاقلاشیردیم. بو شهر او بیری – دیریلر شهری ایله موقاییسه ده نئجه ده كیچیكدیر! آنجاق اؤلولر دیریلردن نئجه چوخدولار؟ بیزه بو دونیادا یاشایان، بولاقلاردان سو ایچن، سحرلرین چوره یینی یئین دورد نسیل اوچون نه قدر هوندور ائولر، نه قدر كوچه لر، نه قدر َاراضی لازیمدیر. آنجاق اؤلولرین بوتون نسیل اوچون، اینسانلیغین بوتون پیلله لریندن بیزیم گونلره جن دئمك اولار كی، هئچ نه لازیم دئییل- بیر پارچا توپراقدان باشقا! توپراق اونلاری قبول ائدیر، اونودولماق اونلاری محو ائدیر! الویدا!
یئنی قبریستانلیغین حاصاری آرخاسیندا من داها بیر آتیلمیش قبریستانلیق آشكار ائتدیم. بوردا اونودولموش اؤلولر توزا چئوریلمیشدیلر، خاچلار بئله چوروموشدولر و بوردا آرتیق ساباه گلنلری باسدیراجاقدیلار. بورادا ایت بورنو و ایری توند سرو آغاجلاری سیخ بیتمیشدی. بو، اینسان اؤلولریندن عمله گلمیش قالین، كدرلی باغ ایدی. من تك ایدیم، تامامیله تك. هوندور بیر آغاجا دیرماشدیم، اونون سیخ و قارانلیق بوداقلاریندا گیزلندیم. سودا باتان آدام دیركدن یاپیشان كیمی اونون گؤوده سیندن یاپیشیب گؤزله مه یه باشلادیم. گئجه دوشنده، درین گئجه دوشنده من اؤز سیغیناجاغیمی ترك ائدیب آستا، ائشیدیلمز آددیملارلا اؤلولرله دولو توپراقدا گزمه یه باشلادیم. اوزون-اوزون دولاشدیم. اونو تاپا بیلمیردیم. اللریمی و گؤزلریمی گئنیش آچاراق الیم، آیاغیم، دیزیم، سینه م، حتّی باشیم قبیرله ره دیه-دیه ایره لیله ییردیم، آمّا اونو تاپا بیلمیردیم. من كور كیمی اَل هاواسینا گئدیردیم، بارماقلاریم داشلارا، خاچلارا، دمیر بارماقلیقلارا، شوشه چلنگلره(گول دسته سی)، سولموش اكلیلله ره(گول تاجی) توخونوردو. بارماقلاریمی حرفلرین اوزه رینده گزدیره رك یازیلاری اوخویوردوم. نئجه قارانلیقدیر! آی یوخ ایدی. قارانلیقا باخ! من قبیرلرین آراسینداكی ائنسیز جیغیرلا گئدیردیم، منی اوزوجو قورخو بوروموشدو. قبیرلر، قبیرلر، قبیرلر! هر یئر قبیردیر! ساغدا، سولدا، قارشیمدا، اطرافیمدا- هر یئر قبیردیر. قبیر داشینین اوستونده اوتوردوم، آرتیق ایره لی لمه یه طاقتیم یوخ ایدی، آیاقلاریم اسیردی. اؤز اوره ییمین سسینی ائشیدیردیم و داها نه سه ائشیدیردیم! بو ندیر؟ نه سه، دومانلی، آنلاشیلماز اوغولتو. گؤرن بو سس منمی خسته بئینیمین محصولو ایدی، یوخسا او، گؤرونمز قارانلیقدان گلیردی، بلكه او، اینسان جسدلری ایله دولو توپراغین درینلیكلریندن قالخیردی؟ اطرافا گؤز گزدیردیم. اورادا نه قدر اوتوردوم؟ بیلمیرم. من قورخودان كئییمیشدیم، دهشتدن آغلیمی ایتیرمیشدیم، قیشقیرماق ایسته ییردیم، منه ائله گلدی كی اؤلورم.
بیردن منه ائله گلدی كی، آلتیمداكی مرمر قبیر داشی ترپندی. دوغرودان دا او، ائله ترپندی كی، ائله بیل اونو قالدیریردیلار. من سیچراییب قونشو قبره كئچدیم و گؤردوم كی، هه، اؤز گؤزلریمله گؤردوم كی، ایندیه جه اوستونده اوتوردوغوم آغیر، داش لوحه دیك قالخدی -و اؤلو پیدا اؤلدو، چیلپاق اسكئلئت داشی اؤز اَییلمیش بئلی ایله قالدیریب كنارا آتدی. من اؤنو گؤردوم، درین قارانلیقا باخمایاراق اونو تامامیله آیدین گؤروردوم. خاچین اوستونو اوخودوم: "بورادا 51 یاشیندا ژان اولیوان دفن ائدیلیب. او، یاخینلارینی سئون، خیرخواه، تمیز آدام ایدی. هامینین سئویملیسی كیمی دونیادان كؤچدو". اؤلو ده قبرینده یازیلمیش سؤزلری اوخودو. سونرا او، جیغیردان ایتی بیر داش گؤتوردو و اینادلا یازینی قازیییب تمیزله مه یه باشلادی. او،بوش گؤز یووالارینی خاچا زیلله یه رك یاواش-یاواش اونو سیلدی، سونرا اؤز سوموكدن اولان بارماغی ایله فوسفورلو كیبریت شوشه اوزه رینده پارلاق ایز بوراخدیغی كیمی پارلایان حرفلرله یازماغا باشلادی: "بورادا 51 یاشیندا اؤلن ژان اولیوان دفن ائدیلیب. او،قددارلیغی ایله آتاسینی قبره سوروكله دی، وار-دؤولته صاحیب چیخماق اوچون آروادینا اذییت وئریدی، اوشاقلارینی اینجیتدی، قونشولارینی آلداتدی، هر فورصتده اوغورلوق ائتدی و هامینین نیفرتینی قازاناراق اؤلدو".
یازینی بیتیرن اؤلو سسسیزجه اؤز ایشینه باخدی، من باخیب گؤردوم كی، بوتون قبیرلر آچیلیر،بوتون تابوتلاردان اؤلولر قالخیب قبیر داشلارینا یازدیقلاری یالانلاری پوزوردولار كی،حقیقتی برپا ائتسینلر.و من اؤیرندیم كی،اونلارین هامیسی اؤز یاخینلارینین جللادی،جانی،آلچاق،ایكی اوزلو،یالانچی،فیریلداقچی،شرآتان،پاخیل اولوبلار،هامیسی سویوبلار،آلدادیبلار،اَن بی آبیرچی،اییرنج حركتلر ائدیبلر- بوتون بو اؤلادلارینی سئون آتالار،صادیق حیات یولداشلاری،اخلاقلی قیزلار،ویجدانلی آل وئرچیلر،بوتون بو خیرخاهلیقلا آد چیخارمیش كیشیلر و قادینلار.اؤز ابدی ایگامتگاهلارینین كاناریندا اولانلار هامیسی بیردن آمانسیز،دهشتلی و موقدّس حقیقتلری یازیردیلار.او حقیقتلری كی،دونیادا یاشایان اینسانلار بیلمیردیلر و یا بیلمك ایسته میردیلر.من دوشوندوم كی،یقین او دا اؤز خاچیندا حقیقتی یازار.و آرتیق هئچ ندن قورخمایاراق آچیق قبیرلرین،اؤلولرین،اسكئلئتلرین آراسی ایله اونو تاپاجاغینا امینلیكله اونا دوغرو قاچدیم.اؤزو كفنله اؤرتولو اولماسینا باخمایاراق اونو اوزاقدان تانیدیم.و یاخین كئچمیشده اوستوندن "او،سئویردی و اؤلدو"اوخودوغوم خاچین اوزه ریندن"بیر دفه سئوگیلی سینه خیانت ائتمك اوچون چیخاندا یاغیشا دوشوب،ستلجم اولوب و اؤلوب"اوخودوم.دئییرلر،منی سحر هوشسوز حالدا هانسینسا قبرین یانیندا تاپیبلار...