لطفا چند لحضه صبر کنید
این انجمن در ستاد ساماندهی پایگاه های اینترنتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است...

هئروسترات
ژان پول سارتر

آداملارا یوخاری‌دان باخماق لازمدی. ایشیغی سؤندوروب پنجره‌نین قاباغیندا دورورام: اونلار، حتّی، اؤزلرینه یوخاریدان باخماغین ممکن اولاجاغیندان شبهه‌له‌نیرلر: اوز طرفین، بعضاً ده آرخانین قایغی‌سینی چکیرلر، آمّا اونلارین بوتون بیجلیک‌لری، بویو بیر متر یئتمیش سانتی‌متره چاتانلارا حسابلانیب. کیمسه، توتاق کی، آلتینجی مرتبه‌دن گؤرونن شاپو بؤرکون هانسی فورم آلدیغی باره‌ده فکرلشیب‌می؟ ساده سهل‌انگارلیق اوزوندن اؤز چییین‌لرینی و کلله‌لرینی آلابزک رنگلرله، پارلاق پارچالارلا اؤرتمورلر، بشریّتین ان قدرتلی دوشمنی‌له - درینلیک پئرسپئکتیوی‌له مبارزه آپارماغی باجارمیرلار. اه‌ییلیرم، منی گولمک توتور: بس اونلارین بو قدر فخر ائله‌دیکلری او مشهور «دیک یئریش» هانی آخی؟ اونلار سکی‌ده یاییلیبلار، ایکی اوزون یاری‌سورونن قول-قیچلاری دا چییینلری‌نین آلتیندان ساللانیر.
آلتینجی مرتبه‌نین ایوانیندا: گؤر بوتون عؤمرومو هاردا یاشامالی‌یام. معنوی اوستونلویو مادی رمزلرله ساخلاماق لازمدی، بونسوز او سقوط ائله‌یه‌ر. یوخ، او جور آداملار اوزرینده اوستونلویوم محض نه‌دن عبارتدی؟ باشقا بیر شئی‌ده یوخ، موقع اوستونلویونده: من اؤز ایچیمده‌کی آدامین چیینینه چیخیب اونا تماشا ائله‌ییرم. «نوتردام» کیلسه‌سی‌نین بُرج‌لارینی، «ایفئل»، «ساکر-کر» قلّه‌لری‌نین گؤرکملرینی، «دئلامبر» کوچه‌سینده‌کی آلتینجی مرتبه‌می اونا گؤره سئویرم. گؤزل رمزی‌لیکدی.
آمّا هردن‌بیر کوچه‌یه ائنمک لازمدی. مثلا، ایش یئرینه گئتمک اوچون. بوغولورام. سن آداملارلا عینی سویّه‌ده اولاندا، اونلاری قاریشقا کیمی تصور ائله‌مک چوخ چتیندی: سنه عایدیات‌لاری وار. بیر دفعه‌ کوچه‌ده اؤلو گؤردوم. اوزو اوسته ییخیلمیشدی، اونو آرخاسی اوسته چئویردیلر، بورنوندان قان آخیردی. اؤلونون آچیق گؤزلرینی، بوتون آخماق گؤرکمینی، بیر ده همین قانی گؤردوم. اؤزومه دئدیم: «بو، بوش شئی‌دی، تزه رنگدن هیجانلاندیریجی دئییل کی. اونون بورنونا قیرمیزی رنگ سورتوبلر، والسلام». قیچلاریمدا، بوینومون آرخاسیندا اییرنج ضعیفلیک دویدوم، شعورومو ایتیردیم. منی داواخانایا آپاردیلار، چییینلریمدن توتوب سیلکله‌دیلر، الکل قوخولو بیر شئی ایچمه‌یه مجبور ائله‌دیلر. اونلاری اؤلدوره‌جه‌یم.
بیلیرم، اونلار منیم دوشمنیم‌دیلر، آمّا اؤزلری بیلمیرلر. بیر-بیرینی سئویرلر، بیر-بیری‌نین الینی سیخیرلار. منیمسه... منیمسه هردن چیینیمه ووروردولار، چونکی اؤزلری کیمی حساب ائله‌ییردیلر. آمّا اگر حقیقتین ان خوشاگلمز حصه‌‌سیندن خبر توتا بیلسه‌یدیلر، منی ازیشدیرردیلر. یئری گلمیشکن، سونرالار ائله بئله ده ائله‌دیلر. منی اله کئچیرنده، نهایت، کیم اولدوغومو آخیر کی، باشا دوشنده... کمیسرلیکده منه دهشتلی دیوان توتدولار، ایکی ساعت عرضینده دؤیدولر، اوّلجه سیلله‌دن باشلادیلار، سونرا یومروقلادیلار، قوللاریمی بوردولار، آردینجا شالواریمی سویوندوردولار، هر شئی باشا چاتاندا عینه‌ییمی یئره آتدیلار، ایمکله‌یه-ایمکله‌یه اونو آختاراندا هیریلدایا-هیریلدایا دالدان تپیکله‌دیلر. همیشه بیلیردیم کی، آخردا منی دؤیه‌جکلر، چوخ گوجلو دئییلم، اؤزومو مدافعه‌ ائله‌یه بیلمه‌رم. اونلار گوجلودولر آرتیق چوخدان منی ایزله‌ییردیلر؛ اله سالماق، نه جواب وئره‌جه‌ییمی یوخلاماق اوچون کوچه‌ده ایته‌له‌ییردیلر. سوسوردوم. اؤزومو ائله گؤستریردیم، گویا، هئچ نه باشا دوشمورم. آما اؤز ایشلرینی گؤرمکده دوام ائله‌ییردیلر. اونلاردان قورخوردوم، بو، اؤنجه-‌دویوم‌دور. بونونلا بئله، البته‌‌، منیم اونلارا نفرت بسله‌مه‌یه داها جدی سببلریم وار.
بو معنادا، هر شئی بیر تاپانچا آلدیغیم گوندن داها یاخشی گئتمه‌یه باشلادی. پارتلاییب، سس سالان شئی‌لردن بیرینی احتیاط اوچون اوستونده گزدیرنده همیشه اؤزونو گوجلو حس ائله‌ییرسن. اونو بازار گونو اؤزومله گؤتوردوم، ساده‌جه، شالواریمین جیبینه قویوب عادتیم اوزره بولوارا گزمه‌یه گئتدیم. عنادکار خرچنگ کیمی جیبیمدن نئجه یاپیشدیغیمی حس ائله‌ییر، بودوملا سویوقلوغونو دویوردوم. آمّا بدنیمله تماسدان گئت-گئده قیزماغا باشلادی. بیر قدر سیخیلا_سیخیلا - قالخمیش عضوونو اطرافداکی آداملاردان گیزلتمه‌یه چالیشان آدام یئریشی‌له - گئدیردیم. الیمی جیبیمه سالیب اونو یوخلاییردیم. آرادا بیر آیاق‌یولویا گیریردیم - آمّا، حتی، ایچری‌ده ده چوخ دقتلی‌ ایدیم، چونکی اوردا دا قونشولارین اولا بیلر آخی؛ بونا گؤره ده تاپانچامی چیخاریردیم: چکی‌سینی یوخلاییر، تمام قارا مربع‌لردن عبارت اولان دسته‌یینی، یاری‌اؤرتولو گؤز قاپاقلارینا اوخشایان تتییی‌نی گؤزدن کئچیریردیم. باشقالاری، آرالانمیش آیاقلاریما، شالواریمین قاتلارینا باییردان باخانلار، فکرلشیردیلر کی، اؤزومو بوشالدیرام. بونونلا بئله، هئچ واخت عمومی آیاق‌یولولاردا راحتلانمامیشام.
٭٭٭
بیر دفعه‌ آخشام آداملارا آتش آچماق فکرینه دوشدوم. بو، شنبه آخشامی اولدو: من «لئان»ـی، عادتاً «مونپارناس» کوچه‌سینده‌کی اوتئلین قاباغیندا دوران ساریشین قیزی، تاپماق اوچون چیخدیم. هئچ واخت قادینلا صمیمی حیات یاشامامیشدیم: اؤزومو غارت اولونموش حساب ائله‌ییردیم. البته‌‌، اونلارین اوستونه چیخیرسیز تمام، آمّا اونلار قارنینیزین آلتینی ایری توکلو جهنگلری‌له یئییرلر، ائشیتدیییم کیمی، بو ده‌ییش-دویوشده اونلار اودورلار. من کی، هئچ کسدن هئچ نه طلب ائله‌میرم، آمّا هئچ نه ده وئرمک ایسته‌میرم. یا دا، یئری گلمیشکن، منه اؤزونده اییرنمه‌یی بوغوب عمللرینه دؤزن سویوق، مؤمین قادین یاخینلاشایدی. هر آیین ایلک شنبه‌سینده «لئا»یلا «دیوشئنئ» اوتئلی‌نین نؤمره‌لریندن بیرینه قالخیردیم. او سویونوردو، من‌سه توخونمادان قادینا باخیردیم. بعضا او اؤز-اؤزونه شالواریما آخیردی، آمّا بعضا ده اؤز اوتاغیما قالخیب اوردا آرتیق هر شئیی اؤزوم قورتاریردیم. بو آخشام اونو اؤز یئرینده تاپمادیم. بیر قدر گؤزله‌دیم، آمّا گلیب چیخمادیغیندان قطع ائله‌دیم کی، مشغولدو. ژانویه‌نین اوّل‌لری‌ایدی، برک سویوق ایدی. کدرلنمیشدیم، منیم تخیلوم جانلی‌دی، درحال دا بو آخشام آلا بیله‌جه‌ییم ذؤق باره‌ده فکرلشدیم. اودئسا کوچه‌سینده تئز-تئز بیر قدر واختی اؤتموش، یئترینجه گونبول، آما هله ده محکم‌بدنلی اولان قاراچی قادین گؤروردوم؛ واختی اؤتموش قادینلاردان زهلم گئتمیر: بئله‌لری چیلپاق اولاندا گؤرکملری او بیری‌لریندن داها لوتدو. آمما قادین منیم شرطلریمی بیلمیردی، بونو اونا آچیق-آیدین دئمک ضرورتی ده منی بیر قدر قورخودوردو. بوندان باشقا دا، تزه تانیشلارا اعتبار ائله‌میرم: بو جور قادینلار ساده‌جه، قاپی‌نین دالیندا هر هانسی یارامازی گیزله‌ده بیلرلر، همین تیپ‌سه غفیلدن هجوم ائله‌ییب، بوتون پولونوزو آلا بیلر. اگر، اوسته‌لیک ده، سیزی بیچاقلاماسا، بختینیز گتیرر. بو آخشام بیلمیرم، هاردانسا غفیلدن منه جسارت گلدی، تاپانچانین آرخاسینجا اوتاغیما قاییدیب، ماجرا آختارماغا جهد ائله‌مه‌یی قرارا آلدیم.
اون بئش دقیقه‌دن سونرا قادینا یاخینلاشاندا جیبیمده تاپانچا واردی، آرتیق هئچ نه‌دن قورخموردوم. یاخیندان اونون گؤرکمی داها دا مسکین ‌ایدی. قادین اوزبه‌اوز قونشومون، «پودپراپورشیک»ـین آروادینا اوخشاییردی، بو دا خوشوما گلیردی، چونکی آرتیق چوخدان اونو چیلپاق گؤرمک ایسته‌ییردیم. اری ائوده اولمایاندا پنجره‌نی آچیب گئیینیردی، من ده تئز-تئز پرده‌نین آرخاسیندا گیزله‌نیب اونا گؤز قویماغا چالیشیردیم. آمّا قادین همیشه اوتاغین او باشیندا گئیینیردی.
«ستئللا» مهمانخاناسیندا یالنیز دؤردونجو مرتبه‌ده بیر اوتاق بوش قالمیشدی. یوخاری قالخاماغا باشلادیق. قادین یئترینجه آغیریدی، نفسینی درمک اوچون هر پیلله‌ده دایانیردی. من‌سه اؤزومو چوخ یونگول حس ائله‌ییردیم: بدنیم سولودو، گؤبکلی اولماغیما باخمایاراق، منده تنگ-نفسلیک یاراتماق اوچون دؤرد مرتبه‌دن آرتیغی لازم ایدی. او دؤردونجو مرتبه‌نین میدانچاسیندا آغیر-آغیر نفس آلیب ساغ الینی اوره‌یی‌نین اوستونه قویدو. ساغ الینده نمره‌نین آچارینی توتموشدو.
- هوندوردو، - قادین منه گولومسه‌مه‌یه چالیشا-چالیشا دئدی.
دینمزجه اوندان آچاری آلیب قاپینی آچدیم. سول الیمله دوز جیبیمدن توشلانمیش تاپانچانی سیخیردیم، ایشیغی یاندیراناجان دا اونو بوراخمادیم. اوتاق بوش ایدی. «ال-اوزیویان»ـین ایچینده یاشیل دؤرد بوجاق بالاجا بیر صابون واریدی. گولومسوندوم: منه نه وان اوتاغی، نه صابونون بالاجا قالبی لازم ایدی. قادین آرخا طرفیمده اوجادان نفس آلیر، بو دا منی قیزیشدیریردی. گئری چئوریلدیم؛ او دوداقلارینی منه اوزاتدی. اونو ایتله‌دیم.
- سویون، - دئدیم.
اوتاقدا یومشاق مبل واردی؛ اوردا راحتجا اوتوردوم. محض بئله حاللاردا سیگار چکمه‌مه‌ییمه تأسفله‌نیرم. قادین پالتارینی سویونماغا باشلادی، سونرا منه احتیاطلی نظر سالیب ال ساخلادی.
- آدین نه‌دی؟ - آرخایا سؤیکه‌نیب اوندان سوروشدوم.
- رئنئ.
- یاخشی، رئنئ، تلس، گؤزله‌ییرم.
- سن سویونمایاجاقسان؟
- یوخ، اششی، - اونا دئدیم، - منیم دردیمی چکمه.
او دونونو آیاقلارینا ائندیردی، سونرا گؤتوروب پالتاری‌نین اوستونه، لیفچییی‌نین یانینا قویدو.
- دئمه‌لی، سن - بالاجا دوشکونسن، منیم عزیز تنبلیم؟ – قادین سوروشدو. – ایسته‌ییرسن کی، بوتون ایشی سنین عوضینه بالاجا قیزین گؤرسون؟
بونو دئییب یانیما گلدی، اللرینی مبلون قولتوق‌آلتیسینا دایاییب آیاقلاریمین آراسیندا دورماغا چالیشدی. آمّا اونو کوبودلوقلا قالدیردیم.
- یوخ، ائی، یوخ.
قادین منه تعجبله باخدی:
- بس نه ایسته‌ییرسن آخی، من نئیله‌مه‌لی‌یم؟
- هئچ نه، ساده‌جه، یئری، بیر آز اورا-بورا گزیش، سندن باشقا بیر شئی طلب اولونمور.
او یؤندمسیز حالدا اوتاقدا گزیشمه‌یه باشلادی. قادینلاری لوت گزمکدن چوخ هئچ نه عصبی‌لشدیرمیر. آیاقلاری‌نین پنجه‌لرینی یئره تام باسا بیلمیرلر. فاحیشه‌ بئلینی اه‌ییب قوللارینی ساللادی. من‌سه وجد ایچینده‌ایدیم؛ کنسرته گئدن کیمی گئیینمیش حالدا ساکیتجه مبلدا اوتورموشدوم، - حتی، الجه‌ییمی ده چیخارمامیشدیم، - بو یئکه قادین‌سا منیم امریمله لوم-لوت سویونوب اؤزونو نمایش ائتدیریردی.
او باشینی منه ساری چئویریب وضعیته حاکم اولماق اوچون عشوه‌ ایله گولومسه‌دی:
- منی گؤزل حساب ائله‌ییرسن؟ خوشونا گلیر؟
- سنین ایشین اولماسین.
- زحمت اولماسا دئ، - او غفیل حدّتله سوروشدو، - منه چوخ بئله اذیت وئرمک فکرینده‌سن؟
- اوتور.
او تختین اوستونده اوتوردو، دینمزجه بیر-بیریمیزه باخماغا باشلادیق. دریسی قابارجیقلارلا اؤرتولدو. دیوارین او طرفینده ساعتین چیققیلتی‌سی ائشیدیلیردی. اوندان اؤترو گؤزله‌نیلمه‌دن دئدیم:
- آیاقلارینی آرالا.
قادین بیر آنلیغا چاشدی، سونرا تابع اولدو. من اونون آیاقلاری‌نین آراسینا باخیب فیسیلداییردیم. سونرا ائله قهقهه چکیب گولمه‌یه باشلادیم کی، گؤزلریمدن یاش گلدی. قادینا بیرجه بونو دئدیم:
- بیر شئی باشا دوشورسن؟ - یئنه قهقه‌یله گولمه‌یه باشلادیم.
او، ائله بیل، قوپ-قورو قورویوب منه باخدی، سونرا عمللی-باشلی قیزاردی، آیاقلارینی بیر-بیرینه سیخدی.
- اجلاف، - قادین دیشلری‌نین آراسیندان دئدی.
آمّا داها دا اوجادان گولدوم، بو زمان او کسکین حالدا قالخدی، صندلین اوستوندن لیفچیینی گؤتوردو.
- دایان، - دئدیم، - بو، هله هامیسی دئییل. سنه اللی فرانک وئره‌جه‌یم، آمّا من ده عوضینده نه‌سه آلماق ایسته‌ییرم.
او، عصبی حالدا دونونو قاپدی.
- بو، منی بئزدیردی، باشا دوشورسن. سنین نه ایسته‌دییی‌نی بیلمیرم. اگر منی بورا اله سالماق اوچون گتیریبسن‌سه...
بو زمان تاپانچانی چیخاریب اونا گؤستردیم. قادین جدّی حالدا منه باخدی، هئچ نه دئمه‌ییب دونونو یئره آتدی.
- ترپن، - اونا دئدیم، - گزیش.
او، بئش دقیقه ده گزیشدی، سونرا عصامی قادینا وئردیم، بیر آز مشق ائله‌مه‌یه مجبور ائله‌دیم. آلت پالتاریمین ایسلاندیغینی حس ائله‌ینده قالخیب اونا اللی فرانکلیق وئردیم. پولو آلدی.
- گؤروشنه‌دک، - علاوه‌ ائله‌دیم، - منجه، بو مبلغه گؤره سنی چوخ یورمادیم.
قادینی بیر الینده لیفجیک، بیر الینده‌سه اللی فرانکلیق اوتاغین اورتاسیندا لوت-عریان دایانمیش وضعیتده قویوب چیخیب گئتدیم. پولا حیفیم گلمیردی: اونو سارسیتدیم، قحبه‌نی حیرتلندیرمک‌سه، او قدر آسان دئییل. پیلله‌کن‌له ائنه-ائنه فکرلشیردیم: «ایسته‌ییم هامینی تعجبلندیرمکدی». اوشاق کیمی سئوینیردیم. یاشیل صابونو گؤتورموشدوم، اوتاغیما کئچیب اونو ایستی سویون آلتیندا بارماقلاریمین آراسیندا اوزون مدت، قاباقجا سورولموش بالاجا سورمالی نعناع شیرنی‌سینه اوخشایانا قدر سورتدوم.
آمّا گئجه دیکسینیب غفیلدن آییلدیم: تاپانچانی چیخاراندا اوزونون، گؤزلری‌نین نئجه اولدوغونو، پیی‌لی، هر آددیمدا چالخالانان قارنینی تزه‌دن گؤردوم.
«نه قدر آخماغام»، - اؤزومه دئدیم. آجی-آجی تأسفله‌نیردیم؛ آتش آچیب او قارنی دلمه-دئشیک ائله‌مه‌لی‌ ایدیم. همین و سونراکی اوچ گئجه یوخومدا آلتی خیردا قیرمیزی دئشیکلرله دؤره‌لنمیش گؤبک گؤروردوم.
بوندان سونرا آرتیق ائودن تاپانچاسیز چیخمیردیم. آداملارین کوره‌یینه باخیر، یئریشلریندن، اگر اونلارا آتش آچماغا باشلاسالار، نئجه ییخیلاجاقلارینی تصور ائله‌مه‌یه چالیشیردیم. بازار گونلری جماعتین کلاسیک موسیقی‌دن سونرا چیخدیغی واختا یاخین «شاتئلئ» تئاترینین قاباغیندا دورماغا عادت ائله‌دیم. ساعت آلتی‌یا قالمیش زنگ سسله‌نیر، یئر گؤستریجی قادینلار دا قاچینی آچیب، رزه‌لرله برکیتمک اوچون شوشه قاپی‌لارا یاخینلاشیردیلار. بو، باشلانغیج‌ ایدی: جماعت یاواش-یاواش کوچه‌یه تؤکولوردو؛ اورکلر مهربان احساساتلا دولو اولوردو؛ چوخو تعجبلو نظرلرله اطرافا گؤز گزدیریردی - دئیه‌سن، کوچه اونلارا لاپ ماوی گؤرونوردو. آداملار بیر عالمدن باشقا عالمه کئچه-کئچه سیرلی حالدا گولومسونوردولر. همین باشقا عالمده ده اونلاری من گؤزله‌ییر، ساغ الیمی جیبیمه سالیب سلاحین دسته‌یینی وار-گوجومله سیخیردیم. بیر آز سونرا آرتیق اؤزومو اونلارا آتش آچان گؤروردوم. بیر-بیری‌نین اوستونه ییخیلا-ییخیلا، بوش بوشقا کیمی دیغیرلاناجاقلار، آرخادان گلن‌لرسه قورخو ایچینده شوشه قاپیلاری سیندیریب گئری، تئاترا ساری جوماجاقلار. بو چوخ قیزیشدیریجی اویونویدو: آخردا اللریم تیتره‌مه‌یه باشلاییردی، هئچ اولماسا، بیر آز ساکیتلشمک اوچون «درئهئر» کافه‌سینه گئدیب کونیاک ایچیردیم.
قادینلاری اؤلدورمزدیم. اونلارین آیاقلارینا آتش آچاردیم. یا دا بیر قدر اویناقلاماغا مجبور ائله‌مک اوچون دیزلرینه.
هله هئچ بیر قرارا گلمه‌میشم. آما ایشه ائله گیریشمیشم کی، ائله بیل، آرتیق قرارین قبول اولونوب. تفرّعاتلاردان باشلادیم. «دئنفئر-روشرو» قارا-بازارینداکی دکّه‌ده مشق ائله‌ییردیم. اوغورلاریم چوخ آزیدی، آمّا آداملار، خصوصیله، اوزبه‌اوز آتش آچاندا یئترینجه ایری هدف‌ ایدیلر. سونرا شؤهرتبازلیقلا مشغول اولدوم. بوتون همکارلاریمین ایش یئرینده اولدوقلاری واختی سئچدیم. بازار ائرته‌سی‌نین سحرینی. پرینسیپ اوزوندن اونلارلا آچیق-آشکار نزاکتلی اولماغا چالیشیردیم، اونسوز دا همیشه اللری سیخماق ضرورتی قارشیسیندا قورخو دویوردوم. سلاملاشاندا الجکلرینی چیخاریرلار – آستا، بارماقلار بویو سوروشن حرکتله اوووجون پییلی، یومشاق چیلپاقلیغینی آچا-آچا اللرینی لوتله‌مک کیمی، آبیرسیز حرکتلری وار. من هئچ واخت الجه‌ییمی چیخارمیرام.
بازار ائرته‌سی سحری ایشله‌مه‌یه او قدر ده هوس اولمور. تجارت خدمتی‌نین تایپیستی بیزه قبض گتیردی. «لئمئرسیئ» اونونلا نزاکتله ظارافاتلاشدی، قیز چیخاندا همکارلاریم توخ بیلیجی گؤرکمی‌له تایپیستین گؤزللیکلرینی گؤتور-قوی ائله‌مه‌یه گیریشدیلر. سونرا «لیندبئرق» باره‌ده دانیشماغا باشلادیلار. لیندبئرقی سئویرلر.
- منه‌سه قارا قهرمانلار خوش گلیر.
- زنجی‌لر؟ - ماسسئ سوروشدو.
- یوخ، مثلا، «اووسونچو» دئدیکلری معنادا قارالار. لیندبئرق – بیاض قهرماندی. منی ده ماراقلاندیرمیر.
- آتلانتیک اوقیانوسونو کئچمک او قدر ده آسان دئییل، - بوکسین کنایه‌ ایله دیللندی.
بو واخت اونلارا اؤز «قارا» قهرمان ذهنیتیمی ایضاح ائله‌دیم.
- آنارشیست‌سن، - لئمئرسیئ یئکونلاشدیردی.
- یوخ، - آستا-آستا اعتراض ائله‌دیم، - آنارشیستلر آداملاری سئویرلر، آما اؤز بیلدیکلری کیمی سئویرلر.
- بوش شئی‌دی.
آما بو زامان، هر حالدا، ساوادلی اولان ماسسئ صحبته قاریشدی.
- هانسی قهرمان باره‌ده دانیشدیغینیزی بیلیرم. آدی «هئروسترات» ایدی. او مشهور اولماق ایسته‌ییردی، آغلینا دا ائفئسده‌کی، دونیانین یئددی معجزه‌‌سیندن بیری اولان معبدی یاندیرماقدان یاخشی بیر شئی گلمه‌دی.
- بس همین معبدین معماری‌نین آدی نه ‌ایدی؟
- یادیمدا دئییل، - مئسسئ اعتراف ائله‌دی، - حتی، دوشونورم کی، اونون آدی معلوم دئییل.
- دوغرودان؟ آما هئروستراتین آدینی بیلیرسینیز؟ گؤرورسونوز، او تخمینینده بیر ائله ده یانیلماییب.
صحبتیمیز بونونلا بیتدی، آمّا، امین‌ ایدیم کی، واخت گله‌جک، اونو دا یادا سالاجاقلار. اؤزومه گلنده‌سه، بو احوالات ایندییه‌جن هئروسترات باره‌ده هئچ بیر شئی ائشیتمه‌میش منه یئنی قوّه وئردی. اؤلوموندن ایکی مین ایلدن آرتیق واخت کئچمیشدی، آمّا عملی هله ده قارا آلماز کیمی ایشیق ساچیردی. منه ائله گلمه‌یه باشلادی کی، طالعیم قیسا، فاجعه‌‌وی اولمالی‌دی. اولجه بو منی بیر قدر قورخوتدو، لاکن سونرا گئت-گئده آلیشدیم. البته‌‌، اگر هر شئیه معین شکیلده باخساق، بو قدارلیقدی، بونونلا بئله، دیگر طرفدن غیرِعادی پارلاقلیق، گؤزللیک آنی بخش ائله‌ییر. ایندی کوچه‌یه چیخاندا جانیمدا غریبه قارشیسی‌آلینماز گوج دویدوم. تاپانچام – پارتلایان، سس-کوی یارادان شئییم اوستومده‌یدی. آمّا منه اینامی او وئرمیردی، اؤزوم تاپانچالار، خمپارالار، بومبالار جینسیندن اولان بیر وارلیق ایدیم. من ده گونلرین بیر گونو رنگسیز حیاتیمین آخریندا پارتلایاجاق، عالمی حدتلی، منیزیم پاریلتیسی کیمی، اؤتری ایشیقلا ایشیقلاندیراجاغام. همین واخت تئز-تئز گئجه‌لر تخیلوم عینی بیر منظره‌نی جیزیردی. من آنارشیستم، پوسقودا حکمدارین گلیب کئچمه‌سینی گؤزله‌ییرم. معین اولونموش واختدا بومبا پارتلاییر، جماعتین گؤزو قاباغیندا هاوایا اوچوروق: من، حکمدار و قیزیلا توتولموش اوچ افسر.
هفته‌لرله ایش یئریمه گئتمیردیم. بولوارلاردا، گله‌جک قوربانلاریمین آراسیندا گزیر، یا دا اوتاغیما قاپانیب جوربه‌جور طرحلر تؤکوردوم. منی ایشدن اکتبرین اوّل‌لرینده چیخاردیلار. ایندی بوش واختیمی سونرا یوز ایکی دفعه‌ اوزونو کؤچوردویوم آشاغی‌داکی مکتوبو ترتیب ائله‌مکله دولدوروردوم.
«حؤرمتلی جناب!
سیز مشهورسونوز، اثرلرینیز ده مینلرله تیراژلا نشر اولونور. سببینی سیزه دئیه‌رم: چونکی آداملاری سئویرسینیز. انسان سئورلیک قانینیزدادی، بو دا، البته‌‌، بؤیوک خوشبختلیکدی. دسته‌ده اؤزونوزه اوخشایان بیر آدام گؤرن کیمی، لاپ کئفینیز آچیلیر. حتّی، آدینی بیلمه‌دن اونا رغبت دویورسونوز. اونون بدنی، بوتون آلیشدیغی حرکتلری، اؤز ایسته‌یینجه آرالاییب-بیتیشدیردییی قیچلاری، اللری، خصوصیله، اللری خوشونوزا گلیر: هر الینده بئش بارماغی‌نین اولماسی، باش بارماغی‌نین او بیری بارماقلارا قارشی دورماسی یامان خوشونوزا گلیر. سیز قونشونوزون میزین اوستوندن نئجه گؤتوردویونه باخا-باخا لذت آلیرسینیز، چونکی اشیالاری اثرلرینیزده بو قدر تئز-تئز تصویر ائله‌دییینیز خصوصی گؤتورمه طرزی وار آخی: میمون کیمی، بیر او قدر چئویک، بیر او قدر تئز یوخ، آمّا، - به‌یه‌م بئله دئییل؟ – بیر قدر داها آغیللی. هه، سیز انسانی، اونون آغیر یارادان سونرا ساغالان یئریشینی، هر آددیمدا یئریشی اداره ائله‌ین گؤرکمینی، حیوانلارین دوام گتیره بیلمه‌یه‌جه‌یی مشهور باخیشینی سئویرسینیز. اونونلا ائله اؤزو باره‌ده داها راحت دانیشماق اولان طرزی – اوتانجاق باکره‌لیک طرزینی - آسانلیقلا تاپیرسینیز. آداملار آج-گؤزلوکله کیتابلارینیزین اوزرینه آتیلیرلار، او کیتابلاری راحت مبل‌لاردا اوخویورلار، اونلارا تقدیم ائله‌دییینیز بؤیوک، بدبخت، جدی سئوگی آرزولاییرسینیز، بو دا تنبل، قورخاق اولمالاریندا، آروادلاری‌نین اونلاری آلداتمالاریندا، ژانویه‌نین بیریندن معاشلاری‌نین آرتیریلمایاجاغیندا کیشی‌لره تسکینلیک وئریر. سون رومانینیز حاقیندا دا راحتلیقلا دانیشیرلار: آه، چوخ گؤزلدی!
گمان ائله‌ییرم، اگر دونیادا آداملاری سئومه‌ین بیر کس اولدوغونو اؤیره‌نسه‌نیز، تعجبلنه‌جکسینیز. بلی، او کیمسه - منم، اونلاری او قدر آز سئویرم کی، چوخ تئزلیکله یاریم دوجینینی گوللـه‌له‌مه‌یه حاضرلاشیرام. چونکی تاپانچاما آنجاق آلتی مرمی یئرلشیر. دهشتلی‌دی، ائله دئییل‌می؟ بوندان باشقا دا، نه سیاستدن کنار داورانیشدی؟ آمّا تکرار ائله‌ییرم، اونلاری سئوه بیلمه‌رم. سیزین نه حس ائله‌دییینیزی گؤزل آنلاییرام. آمّا محض اونلاردا سیزی جلب ائله‌ین‌لر، مندن اؤترو صرف نفرتیمیزدی. سیزین، آداملارین لیاقتلی گؤرکمینیزی ساخلاماغا چالیشا-چالیشا، بو زمان سول اَل ایله اقتصادیات ژورنالی ورقله‌یه-ورقله‌یه سول ال ایله یئمک یئمه‌یینیزی، نئجه آهنگدار چئینه‌دییینیزی دفعه‌‌لرله گؤرموشم. به‌یه‌م، قوندوزلارین یئدیزدیریلمه‌سینده اشتراک ائله‌مه‌یه اوستونلوک وئرمه‌ییم منیم گناهیمدی؟ انسان اؤز سیماسی‌لا نه ائله‌مه‌یه چالیشارسا-چالیشسین، بوتون بونلارین هامیسی مطلق قیافه‌شناسلیق اویونونا چئوریله‌جک. او آغزینی یوموب چئینه‌ینده، آغزی‌نین کونجلری قالخیب-دوشنده، گؤرکمی فاصله‌سیز ده‌ییشن دینجلیک، حیرتلی کؤورک‌لیک آلیر. سیز بونو سئویرسینیز، بیلیرم، بونو «روحلا آییق ایش» آدلاندیریرسینیز. آمّا، بیلمیرم نییه، بو، خوشوما گلمیر؛ نئینیم، بئله دوغولموشام. اگر آرامیزداکی فرق ذؤق فرقیندن عبارت اولسایدی، سیزی بئزدیرمزدیم. لاکن ائله تصور یارانیر کی، ائله بیل، سیزین ذؤقونوز وار، منیم‌سه یوخدو. من آمریکا خرچنگلرینی سئویب-سئومه‌مکده سربستم، آمّا اگر آداملاری سئومیرم‌سه، سفیلم، یاشاماغا حاقّیم یوخدو. اونلار حیات سیررینین یگانه یییه‌سی‌دیرلر. امیدوارام کی، نه دئمک ایسته‌دیییمی بیلیرسینیز. آرتیق اوتوز اوچ ایلدی کی، دایم اوزرینده: «قوی غیرِ انسانی هئچ بیر شئی بورا گیرمه‌سین» یازیلمیش باغلی قاپیلارا راست گلیرم. نه‌یی باشلاماغی سیناقدان کئچیریردیم‌سه، آتماغا مجبور اولوردوم. سئچمک لازم گلیردی: یا دا جهد معناسیز، قاباقجادان اوغورسوزلوغا محکوم اولور، یا دا گئج-تئز اونلارین خیرینه چئوریلیردی. اونلارلا بو و یا باشقا جور باغلی اولمایان فکرلری اؤزومده آییرا، فورموله ائله‌یه بیلمیردیم: او فکرلر اله کئچمز ایچ اعضا فعالیتی کیمی، منیم ایچیمده قالیردیلار. استفاده ائله‌مه‌لی اولدوغوم واسطه‌‌لرین، مثلا، سؤزلرین اونلارا مخصوص اولدوغونو حس ائله‌ییرم؛ من سؤزلری اؤزوم اوچون ایسته‌ییردیم. منده‌کی‌لرسه، سایسیز-حسابسیز شعوردا دیدیک-دیدیک اولوب؛ همین سؤزلر باشقالاریندان اخذ ائله‌دیکلری وردیش سایه‌سینده اؤزلری منیم بئینیمده سیرالانیرلار، ایندی بو سطرلری یازاندا دا اونلاردان استفاده ائله‌مکدن زندئی-زهلم گئدیر. آمّا بوتون بونلارین هامیسی آخیرینجی دفعه‌‌دی. سیزه دئییرم: آداملاری سئوین، یوخسا اونلار سیزه یالنیز تکجه بوش شئی‌لرله مشغول اولماغا امکان وئرسه‌لر، بو تمامی‌له عدالتلی اولاجاق. منه گلنده‌سه، بوش شئی‌لرله مشغول اولماق ایسته‌میرم. واخت گله‌جک، تاپانچامی گؤتوروب کوچه‌یه چیخاجاغام، اوندا باخاریق، اونلارین آجیغینا بیر شئی ائله‌مک ممکن‌دور، یا یوخ. الوداع، حؤرمتلی جناب، اولا بیلر، محض سیزینله راستلاشاجاغام. بونونلا بئله، کلله‌نیزی نئجه لذتله داغیداجاغیمدان هئچ واخت خبر ده توتا بیلمه‌یه‌جکسینیز. بلکه ده - بو دا داها عقله باتاندی، - ساده‌جه، صاباحکی قزئتلری اوخویاجاقسینیز. گؤره‌جکسینیز کی، «پول گیلبئر» آدلی بیر نفر دلی‌لیک توتماسی ایچینده «ائدقار کینئ» بولواریندا بئش اؤتوب-کئچه‌نی اؤلدوروب. سیز قوندارما بؤیوک مطبوعاتین بوتون بو نتیجه‌لری‌نین ده‌یری‌نین نه اولدوغونو هامی‌دان یاخشی بیلیرسینیز. سیز، البته‌‌، باشا دوشه‌جکسینیز کی، من هئچ ده «قودورموش» دئییلم. عکسینه، من چوخ ساکتم، حؤرمتلی جناب، خواهشیم بودور کی، سیزه خصوصی رغبتیمین تصدیقینی مندن قبول ائله‌یه‌سینیز».
پول گیلبئر.
یوز ایکی مکتوبو یوز ایکی پاکته قویدوم، پاکتلرین اوستونده یوز ایکی فرانسه‌لی یازیچیسی‌نین آدرسینی یازدیم. سونرا اونلاری میزین یئشییینده‌کی آلتی عدد تمبر آلبومونون یانینا قویدوم.
سونراکی ایکی هفته عرضینده چوخ نادر حاللاردا باییرا چیخیردیم: روحاً جنایتیمه نفوذ ائله‌مه‌لی‌ ایدیم. گوزگوده هردن بیر هارا باخسام، صفتیمده باش وئرن ده‌ییشیکلیکلری لذتله گؤروردوم. گؤزلریم بؤیویور، آز قالا، بوتون قالان شئی‌لری اودوردولار. عئینه‌ییمین آلتیندا قارا، ملایم اولموشدولار، اونلاری ایکی آغ کُره کیمی فیرلادیردیم. صنعتکار و جنایتکارین گؤزل گؤزلری! آمّا من جنایتی ائله‌یندن سونرا داها آرتیق ده‌ییشمه‌یه بئل باغلاییردیم. اؤز صاحبلرینی اؤلدورن، غارت ائله‌ین گؤزل جدی قیزلارین، قوللوقچولارین فوتولارینی گؤروردوم. اونلارین فوتولارینا جنایتدن اوّل و سونرا باخیردیم. جنایته قدر ساکت اولان صلری، باکره رنگلری دیک یاخالیقلاری‌نین وقارلی، گؤزل کسیییندن چیخیردی. قیزلارین عینی جور جدی هؤروک‌لری واردی. آمّا هؤروکلو ساچلاریندان، یاخالیقلاریندان چوخ، فوتوقرافا دوروش وئرن بو افاده باجی‌لارین صفتلرینه اوخشاییردی؛ بو اوخشارلیق دا ائله‌ ایدی کی، شعورومدان درحال قان قوهوملوغو، سوی-کؤکلر کیمی آنلاییش بوی وئریردی. سونرا... سونرا صفتلری گؤزقاماشدیریجی طرزده آلیشیب-یانیردی. اونلاردا، گله‌جکده باشی کسیله‌جک آداملارین بوینو واردی. هر یئرده، هر یئرده قیریشلار – قورخو و نفرتین دهشتلی ایزلری، قاتلار، دریده چؤکه‌ک‌لر گؤرونور، ائله بیل، نامعلوم حیوان جایناقلاری‌لا اونلارین صفتلرینی شیریملاییب. بیر ده ایری، منیمکی کیمی قارا، درین گؤزلر وار. ایندی اونلار آرتیق بیر-بیرینه اوخشاییرلار. هر بیرینده عمومی جنایتلری‌نین علامتلری اؤزونه‌خاص طرزده عکس اولونور. «اگر، - اؤز-اؤزومه دئییردیم، - بو بدبختلرین گؤرکمینی ده‌ییشمک اوچون بؤیوک بیر حصه‌‌سی تصادفی اولانلارین تشکیل ائله‌دییی حرکتلر کفایتدیرسه، اوّلدن-سوناجان منیم فکرلشدیییم و حیاتا کئچیردیییم جنایتدن نه گؤزله‌مک اولار؟ او بوتؤولوکده منه حاکم اولور، بو حددن آرتیق انسانی عیبه‌جرلییی... جنایتی ده محو ائله‌ییر، اونو تؤره‌ده‌نین حیاتینی ایکی یئره بؤلور. اولا بیلسین، گئری دؤنمک ایسته‌دییین آن گلیب چاتیر، آمّا او اوردا، سیزین آرخانیزدا کئچیدی باغلاییر. من یالنیز اؤز جنایتیمدن لذت آلدیغیم مقامی گؤزله‌ییر، همین مقامین قارشیسی‌آلینماز فاجعه‌‌وی آغیرلیغینی حس ائله‌مک ایسته‌ییرم. همین مقامدا اونون منیم اولماسی اوچون هر شئیه گئده‌رم؛ جنایتی قاریشیقلیقدان استفاده ائله‌ییب «اودئسسا» کوچه‌سینده تؤره‌دجه‌یم، اؤلدوردوکلریمی ییغمالارینا امکان وئریب گیزلنه‌جه‌یم. قاچاجاق، «ائدقار کینئ» بولوارینی کئچه‌جک، «دئلامبر» کوچه‌سینه بورولاجاغام. قاچیب ائوه چاتماق اوچون منه اوتوز ثانیه بس ائله‌یه‌جک. منی ایزله‌ینلر (همین واختاجان) هله بولواردا اولاجاق، ایزیمی ایتیره‌جکلر، تزه‌دن ایزیمه دوشمک اوچون یقین اونلارا بیر ساعتدان آرتیق واخت لازم گله‌جک. اونلاری گؤزله‌یه‌جک، قاپی‌نین دؤیولدویونو ائشیدنده آغزیما آتش آچاجاغام.
من داها اصرافلا یاشاماغا باشلادیم: «واوین» کوچه‌سینده‌کی بیر میخاناچی‌لا راضیلاشدیم، او دا گونده ایکی دفعه‌ - سحر و آخشام - ائویمه چوخ لذتلی یئمک گؤندریردی. بویروقچو زنگی چالدی، آچمادان بیر نئچه دقیقه گؤزله‌دیم، سونرا قاپینی آزاجیق آرالاییب دؤشه‌مه‌یه قویولموش، ایچینده دولو، گؤزل قوخویان بوشقابلار اولان اوزون سَبَتی گؤردوم.
اکتبرین ایییرمی یئددی‌سینده آخشام ساعت آلتی‌یا یاخین اون یئددی فرانک یاریمیم قالمیشدی. تاپانچانی، مکتوب دسته‌سینی گؤتوروب چیخدیم. ایشی حیاتا کئچیرندن سونرا ایچری داها تئز گیرمک اوچون قاپینی آچیق قویدوم. اؤزومو چوخ پیس حس ائله‌ییردیم، اللریم سویوق ایدی. باشیم، ائله بیل، قان ییغیلماسیندان پارتلاییردی، نامعلوم آنلاشیلماز زوققولتو بوروموش گؤزلریم‌سه، خوشاگلمز طرزده یاشاریردی. ماغازالارا باخماغا باشلادیم. «ائکول» مهمانخاناسی، مدادلاریمی آلدیغیم دفترخانا لوازماتلاری دوکانی – اونلاری تانییا بیلمیردیم. اؤزومدن سوروشوردوم. «بو هانسی کوچه‌دی؟» «مونپارناس» بولواری آداملا دولو ایدی. اونلار منه توخونور، ایته‌له‌ییر، دیرسکلری، چییینلری‌له ایلیشیردیلر. آداملارا تابع اولوردوم، مقاومت گؤسترمه‌یه گوجوم یوخ ایدی. غفیلدن بو کوتله‌نین لاپ باسیریغیندا اؤزومو دهشتلی درجه‌‌ده تنها، گرکسیز حس ائله‌دیم. اگر یالنیز ایسته‌سه‌یدیلر، منی چوخ آسانلیقلا اینجیدردیلر. جیبیمده‌کی تاپانچادان قورخوردوم. منه ائله گلیردی، ایندی اونون جیبیمده اولدوغونو بیلیرلر. اوزومه جدی نظرلرله باخیب ساختا تعجبله «یاخشی...یاخشی...» - دئیه‌جک، منی اؤز انسان جایناقلاری‌لا قامارلایاجاقلار. «اونو محکمه‌سیز جزا ائله‌مک لازمدی!» منی یوخاری، باشلاری اوزرینه آتاجاقلار، عادی اویونجاق آدامی کیمی، گئری، اونلارین اللری اوستونه دوشه‌جه‌یم. قرارا آلدیم کی، اؤز نیتیمی گئرچکلشدیرمه‌یی صاباحا کئچیرمک داها آغیللی اولاجاق. «لا کوپول»ـا گئدیب اون آلتی فرانک سکسن سانتیمه ناهار ائله‌دیم. یئتمیش سانتیمیم قالدی؛ اونلاری سو آرخینا توللادیم.
اوچ گون ائوده یئمکسیز، یوخوسوز اوتوردوم. پنجره تاختالارینی باغلاییب، نه پنجره‌یه یاخینلاشماغا، نه ایشیغی یاندیرماغا جسارت ائله‌دیم. بازار ائرته‌سی قاپیمین زنگینی کیمسه چالدی. نفسیمی قیسیب گؤزله‌دیم. بیر دقیقه‌دن سونرا یئنه زنگی چالدیلار. بارماقلاریمین اوجوندا قاپی‌یا یاخینلاشیب آچار دئشیییندن باخدیم. یالنیز قارا پارچا تیکه‌سی و دویمه گؤردوم. نامعلوم آدام بیر ده زنگی باسیب پیلله‌کن‌له آشاغی ائندی؛ بیلمیرم، کیم ایدی. گئجه قاراباسمام – خورما آغاجلاری، شیریلدایان سولار، گؤیون ماوی قبّه‌سی - باشلادی. قیزدیرما حس ائله‌میردیم، چونکی هردن‌بیر ال-اوزیویانین شیریندن سو ایچیردیم. آمّا آج ایدیم. گؤزلریمه قاراساچلی فاحیشه‌ ده گؤرونوردو. حادثه‌ «کوست-نوار»دا، ان یاخین یاشاییش منطقه‌سی‌نین ایییرمی آغاجلیغیندا تیکدیییم سارایدا باش وئریردی. او چیلپاق ایدی، اؤزوموز ده تک ایدیک. تاپانچانی توشلاییب اونو اللری-آیاقلاری اوستونده دورماغا، بئله‌جه، دؤرد آددیم گئتمه‌یه مجبور ائله‌دیم، سونرا قادینی دیره‌یه باغلادیم، باشینا نه گتیرمک نیتینده اولدوغومو اوزون-اوزادی ایضاح ائله‌دیم، بدنینی باشدان-آیاغا گولـله ا‌یله دئشیک-دئشیک ائله‌دیم.
بو صحنه‌ منی ائله جوشدوردو کی، بوشالماغا مجبور اولدوم. سونرا گئجه‌نی تمامی‌له باشی بوش، حرکتسیز حالدا ییخیلیب قالدیم. مبل جیریلداماغا باشلادی. ساعت بئشی ووردو. من هر شئیه حاضر ایدیم.
سحر آچیلدی. داها آجلیق حس ائله‌میردیم، آمّا حددن آرتیق ترله‌مه‌یه باشلامیشدیم، کؤینه‌ییم تمام ایسلانمیشدی. باییردا گونش ایشیق ساچیردی. فکرلشمه‌یه باشلادیم: «او قاپالی اوتاقدا گئجه‌نین ایچینه قیسیلدی. اوچ گون نه یئدی، نه یاتدی. قاپی‌نین زنگینی چالدیلار، آچمادی. ایندی کوچه‌یه چیخیب اؤلدورمه‌یه باشلایاجاق». قلبیمی قورخو بورودو. آخشام ساعت آلتی‌دا منی یئنه آجلیق یاخالادی. حدتیمدن آغلیمی ایتیردیم. مبل‌لاردن بیرینه توخوندوم، اوتاغین، مطبخین، آیاق‌یولونون ایشیغینی یاندیردیم. وار سسیمله نه‌سه اوخوماغا چالیشدیم، سونرا ال‌لریمی یویوب چیخدیم. مکتوبلاری پوست قوطوسونا سالماق اوچون منه دوز ایکی دقیقه لازم اولدو. اونلاری اون عددلیک دسته‌لرله آتیردیم. بیر نئچه پاکتی ازدیم. سونرا مونپارناس بولواریندان کئچیب اودئسسا کوچه‌سینه چاتدیم. کیشی پالتاری ساتان لوکس ماغازانین گوزگوسونون قاباغیندا لنگیییب، صفتیمی نظردن کئچیره-کئچیره فکرلشدیم: «بئله‌لیکله، بو گون آخشام».
اودئسسا کوچه‌سی‌نین آخیرینداکی قاز چیراغی‌نین یانیندا دایانیب گؤزله‌مه‌یه باشلادیم. ایکی قادین کئچدی. قول-قولا گیرمیشدیلر. ساریشین قادین:
- بوتون پنجره لری خالچا ایله توتموشلار- دئدی،- بونلار شهریمیزی تمثیل ائدن اعیانلاردیلار.
- مه‌یه اونلار کاسیبدیلار؟
- گونونه 5 لوییس پول گتیرن بیر ایشی قبول ائتمک اوچون کاسیب اولماق لازیم دئییل.
قارا ساچلی حیرتله :- 5 لوییس – دئیه یانیمدان کئچدیلر.- بیر ده کی آتالارینین پالتارلارینی گئیمک اونلارا اوچون اه‌یلنجه‌دیر.
اوزاقلاشدیلار. اوشویوردوم، آمّا عمللی-باشلی ترله‌میشدیم. بیر مدتدن سونرا یاخینلاشان اوچ کیشی گؤردوم؛ منه آلتی نفر لازم ایدی. سولدا گلن منه باخیب دیلینی مارچیلداتدی. نظرلریمی یاییندیردیم.
یئددی اون بئش دقیقه ده ایکی قروپ بیر-بیری‌نین آردینجا «ائدقار کینئ» بولواریندان چیخدی. ایره‌لی‌ده بیر جوت اوشاقلا کیشی و قادین گلیردی. اونلارین آرخاسینجا اوچ قاری یئریییردی. ایره‌لی آددیم آتدیم. قادی‌نین گؤرکمی آجیقلی‌ ایدی، بالاجا اوغلانین الیندن توتوب سیلکه‌له‌ییردی. کیشی اوزادا-اوزادا دئییردی:
- بو یاراماز منی بوغازا ییغدی.
داها دا ایره‌لی گئدیب دوز اونلارین یولونون اوستونده حرکتسیز دایاندیم. بارماقلاریم جیبیمده گوجسوز حالدا دسته‌یی سیخیردی.
- باغیشلایین، - منیمله توققوشان کیشی دیللندی.
یادیما دوشدو کی، منزیلیمین گیریش قاپیسینی اؤرتموشم، بو دا منی چاشدیردی: قییمتلی واختیمی ایتیره‌جه‌یم. آداملار اوزاقلاشماغا باشلادیلار. گئری دؤنوب غیرِ اختیاری آرخالارینجا گئتدیم. آمّا آرتیق آداملارا آتش آچماق ایسته‌میردیم. اونلار بولوار جماعتینه قاریشیردیلار. دیوارا سؤیکندیم. ساعتین سککیزی، سونرا دا دوققوزو نئجه ووردوغونو ائشیتدیم. تکرار ائله‌دیم. «اونسوز دا آرتیق اؤلو اولان بوتون بو آداملاری نییه اؤلدوروم؟» سونرا گولمک ایسته‌دیم. بیر ایت یاخینلاشیب آیاقلاریمی اییله‌دی. یانیمدان گومبول آدام کئچنده دیکسیندیم. اونون دالینجا دوشدوم. بوینونداکی، لبه‌لی بؤرک ایله پالتوسونون یاخالیغی آراسینداکی قاتلاری گؤروردوم. او یایخانا-یایخانا، اوجادان نفس آلا-آلا گئدیردی: گونبولون کوبود گؤرکمی واردی. تاپانچانی چیخارتدیم: سلاح سویوق ایدی، غریبه طرزده پاریلداییردی، من اونا نفرت حس ائله‌ییردیم؛ سلاحلا نئیله‌مه‌یه حاضرلاشدیغیمی هئچ جور خاطرلایا بیلمیردیم. گؤزلریم گاه تاپانچایا، گاه گومبولون بوینونون آردینا باخیردی. اونون بوینونداکی قاتلار، ائله بیل، دوداقلار کیمی آجی تبسمله گولومسه‌ییردی. فکراً اؤزومدن تاپانچانی زیبیل‌لییه آتیب-آتماماغی سوروشوردوم.
غفیلدن گونبول دؤنوب منه حدتله باخدی. بیر آددیم گئری چکیلدیم.
- من آنجاق... سوروشماق...
او دئیه‌سن، ائشیتمیردی، اللریمه باخیردی. چتینلیکله سؤزومو بیتیردیم:
- دئمزسینیز، بورادا «ژؤتؤ» کوچه‌سی هارادادی؟
اونون صفتی اوزاندی، دوداقلاری تیتره‌دی. هئچ نه دئمه‌دی، یالنیز اللرینی ایره‌لی اوزاتدی. دالی-دالی چکیلیب دئدیم:
- ایسته‌ییردیم...
حس ائله‌دیم کی، ایندیجه قیشقیراجاغام. بونو ایسته‌میردیم، اونون قارنینا اوچ گولـله بوشالتدیم. گونبول باشینی سول چیینینه ساللاییب آخماق گؤرکمله دیزلری اوسته دوشدو.
- اجلاف، - اونا دئدیم، - لعنته‌ گلمیش اجلاف!
قاچدیم. اونون اؤسکوره‌یینی ائشیتدیم. هم ده آرخامدا قیشقیرتی، آیاق تاپپیلتیسی ائشیدیلیردی. کیمسه سوروشدو: «نه اولوب، او ازیلیب؟» سونرا دا غفیلدن قیشقیرتی گلدی: «قاتل! قاتل!» اونون منه هئچ بیر دخلی یوخ ایدی. آمّا اوشاقلیغیمین یانغین سیقنالی کیمی قورخونج ساییردیم. قورخونج، هم ده بیر قدر گولمه‌لی. وار-گوجومله قاچیردیم.
من باغیشلانماز سهو بوراخدیم: اودئسسا کوچه‌سی‌له ائدقار کینئ بولوارینا قالخماق عوضینه مونپارناس بولواری‌لا اوزو-آشاغی قاچدیم. بونون آرتیق حددن چوخ گئج اولدوغونو درک ائله‌یه‌نده کوچه‌ده‌کی جماعتین لاپ اورتاسیندایدیم، منه تعجبلو صفتلر باخیردی (بیرینی، لکلی یاشیل بؤرک قویموش، چوخلو انلیک-`کیریشان سورتموش قادینین صفتینی یاددا ساخلادیم)، اودئسسا کوچه‌سی‌نین دلی‌لری‌نین ده آرخامجا نئجه «قاتل!» قیشقیردیقلارینی ائشیتدیم. ال چیینیمه ائندی. جماعت باغیریشیب آرالاندی. قاچیب بیر کافه‌یه گیردیم. یانلاریندان قاچا-قاچا کئچنده موشتری‌لر یئرلریندن سیچراییر، آمّا منی ساخلاماغا جهد گؤسترمیردیلر. زالدان کئچیب آیاق‌یولونا تپیلدیم، قاپی‌نی دا ایچری‌دن باغلادیم. تاپانچادا بیر مرمی قالیردی.
بیر نئچه آن کئچدی. نفس آلا بیلمیردیم، بوغولوردوم. اطرافدا غیرّ عادی سکوت واردی، ائله بیل، آداملار سؤزله‌شیب نفسلرینی قیسمیشدیلار. تاپانچانی گؤزلریمین برابرینه قالدیریب اونون بالاجا، قارا، گیرده دئشییینه باخدیم – بوردان گولـله چیخاجاق، باریت صفتیمی یاندیراجاق. نهایت، اونلار احتیاطلا یاخینلاشدیلار، آیاقلارین دؤشه‌مه‌ده شاپپیلداماسیندان حس اولونوردو کی، گلنلر بوتؤو بیر دسته‌دی. بیر قدر پیچیلداشدیلار، سونرا سوسدولار. هله ده لهله‌ییردیم، منه ائله گلیردی، اوردا، آراکسمه‌نین آرخاسیندا نفسیمی ائشیدیرلر. کیمسه یاخینلاشیب لاپ یاواشدان قاپی‌نین دسته‌یی‌نی دارتدی. یقین کی، گولـله‌لریمدن یایینماق اوچون دیوارا سیخیلدی. آتش آچماق ایسته‌دیم، آمما یوخ، آخیرینجی گولـله اؤزومون ایدی. «اونلار نه‌یی گؤزله‌ییرلر؟ – اؤزوندن سوروشوردوم. – اگر بیرگه قاپینی ایته‌له‌سه‌لر، درحال سیندیرارلار، اؤزومو اؤلدورمه‌یه واختیم قالماز، منی دیری-دیری توتارلار». آمّا تله‌سمیر، منه اؤلمه‌یه واخت وئریردیلر. اجلافدیلار، قورخوردولار.
- آچین، -سس ائشیدیلدی، - سیزه توخونمایاجاقلار.
سکوت چؤکدو، ائله همین سس ده دوام ائله‌دی:
- یاخشی بیلیرسینیز کی، قاچا بیلمه‌یه‌جکسینیز.
جواب وئرمیردیم، ائله هئی نفسیم تنگیییردی. آتش آچماغا ایناندیرماق اوچون اؤزومه دئییردیم. «اگر منی توتسالار، ازیشدیره‌جکلر، دیشلریمی سیندیراجاقلار، حتی، گؤزلریمی چیخارا بیلرلر». گونبولون اؤلوب-اؤلمه‌دییینی بیلمک ایسته‌ییردیم. اولا بیلسین، اونو آنجاق یارالامیشام، قالان گولـله‌لرسه، هئچ کسه ده‌یمه‌ییب... اونلار نه‌سه حاضرلاییردیلار، دؤشه‌مه ‌ایله آغیر-آغیر بیر شئی سورویوردولر. جلد تاپانچانین لوله‌سینی آغزیما سوخوب وار-گوجومله دیشله‌دیم؛ آمما آتش آچا بیلمه‌دیم، حتی، بارماغیمی تتییه قویا بیلمه‌دیم.
تاپانچانی دؤشه‌مه‌یه آتیب قاپینی آچدیم.
--------------------------------------
بو ترجمه‌ده نریمان عبد الرحمانلی‌نین ترجومه‌سی اساس گؤتورولسه ده استانبول تورکجه‌سینده «ائرآی جانبرک» و فارسجادا «محمود سلطانیه» و «پرویز شکیب» جنابلاری‌نین ترجومه‌لری ده نظرده توتولوب. بو آرادا «امیر ناصر خدایار»ین 1327-جی ایلده نشر ائتدیی ترجومه‌نی الده ائده بیلمه‌دیم.
ائفئس: ازمیر شهرینه یاخین و هلنی مدنیتی‌نین اساطیری شهرلریندن اولان بیر شهر آدی. یونان اسطوره‌لرینده دفعه‌لرله آدی گئدیب.
دوجین= دوژن =فرانسه سای واحدی=12 دنه

+0 به‌ین

گؤنده ريليب تاريخ دوشنبه 20 بهمن 1393يازار بولاق
|
اثرلريزي بو سایت‌دا ياييملاماق ايسترسه‌نيز، يازديغيميز ايمئيل طريقيله بيزيم‌له ايلگي قورون. اثريزي يوللاياندا شکيليزي‌ اونوتمايين
قالب وبلاگ