كَدَریازار:
آنتوان چخوفچئویرن:
ایلقار خیاولیآخشامدی. قارین سولو ایری دنلری تزهجه یاندیریلان فنرلرین باشینا دولانیب آستاجا یوموشاق، اینجه اؤرتوك كیمی شیروانی داملارین اوستونه، آتلارین بئلینه و یولچولارین چیگین و بؤركونه قونوردو. آتداشقاسی سوروجوسو یوآن پوتاپوف، باشدان آیاغا قارا بورونوب، روحا بنزهییردی. اینسیانین سون درجه بوكوله بیلدیگی قدر بوكولوب، ترپنمهدن داشقانین اوستونده اوتوروب. اوزهرینه بیر شپه قار توكوسن بئله اونو دوروب سیلكهلنمهگه ماراغلاندیرمازدی. اینجارسیز آتیدا دوم آغ قارا بورونوب اؤزو كیمی ترپشمهدن یئرینده دورموشدو. بدنیندن ائشیگه ووران سوموكلرینین و قوروجانلی قیچلارینین دورقونلوغو اونو اؤلومجول تورپاق چكن مادیانا بنزهدیردی. دئیهسن اودا یئیهسی كیمی فیكره گئدیب. آخی نئجه اولا بیلر بیر آتی جوت آرخاسیندان، آلیشدیغی او گؤزل سئومهلی منظرهلردن اوزاقلادیب گتیریب بورادا قیمیلدایان اینسانلار ایچینده، بو سس كوی ایچینده و تلم-تلهسیك اوتای بو تایا قاچان اینسانلار آراسیندا بیراخاسان و او فیكره گئتمهیه ...!
ایندی هاچانداندیر یوآن و آتی یئرلریندن دَبَرمهییبلر. گوناورتادان قاباق طؤولهدن چیخیبلار و هلهده كی هلهدیر بیر یولچو بئله راستلارینا كئچمهییب. آرتیق قارانلیق شهره چؤكوب و فنرلرین اینجارسیز ایشیغی آزجا جان آلیب قیزاریر و گئتگئده خییاوانداكی اینسانلارین سایی داها دا آرتیر.
بیردن یوآنین قولاغینا بیر سس دهییر:
- سوروجو! ویبورسكایا سور! سوروجو ...!
یوآن اؤزونو دبردیر. قار دنهلری یاپیشمیش كیپریكلری آرخاسیندان اوزون پالتویا بورونموش بیر نیظامی گؤزونه ساتاشیر.
- سوروجو! یاتمیسان؟ دئدیم سور ویبورسكایا.
یوآن دینمهدن قامچیسین قالدیریر. دئمك سن دئیهندیر! چیگینیندن و آتینین بئلیندن قار پارچالاری یئره سوورولور ...
نیظامی داشقایا قالخیر، سوروجو دوداقلارین اوینادیر، بوینون قاز بوغازی كیمی اوزادیر، آزجا یئریندن دورور و قامچیسین عادت اوزوندن توولاییر. آت بویونون بوروب، جانسیز قیچلارین قاتلاییب آستاجا یولا دوشور ...
داشقانین یولا دوشمهسیندن چوخ كئچمیر كی قارالتی كیمی قیمیلدایان جاماعاتدان قیشقیریق چیخیر:
- هارا گئدیرسن؟! دوز یولونا گئت ...
نیظامی حیرصلهنهرك دئییر:
- داشقا سورمك باجارمیرسان؟ دوز گئت دا!
سوروجو دئیینیر، آتین بورنو خیاواندا گئدنلردن بیرینین چیگنینه دهییر، غضبله یوآنا بیر باخیش آتیر و سسسیزجه قولونداكی قارلاری چیرپیر. سانكی یوآننین آلتیندا ایگنه قالیبمیش كیمی هئی یئرینده چابالاییر، اوتای بو تایین دومسوكلهییر و ائعتیراضلا دولو گؤزلرینی اوتای بو تایا یاییر؛ سانكی بیلمیر هاردادیر و ندن بورادادیر. نیظامی ظارافات ائدیر:
- قریبه پیس آداملاردیرلار؛ سانكی آند ایچیبلر سنینله ساواشسینلار یاداكی آتینین آیاقلاری آلتینا آتیلسینلار.
یوآن یولچویا ساری دؤنور، گؤزلرینه باخیر و دوداقلارین دبردیر... بیر شئیلر دئمك ایستهییر آنجاق آنلامسیز و بوغونوق سؤزجوكلر آغزیندان چیخیر.
نیظامی سوروشدو:
- نه دئدین؟
یوآن گولومسونهرك، اودقونوب بوغازین صافالدیر و توتقون بیر سسله دئییر:
- ارباب! ... من ... اوغلوم كئچن هفته اولدو.
- هاه... ندن اؤلدو؟
یوآن گؤودهسین یولچویا ساری چئویریب دئییر:
- آللاه بیلیر! قیزمادان اؤلوب سانكی. اوچ گون خستهخانادا یاتدی سونرادا اؤلدو. آللاهین ایستهگی ایدی.
قارانلیقدان بیر سس قووزانیر:
- شئیطان، باشینی چئویر! قوجا كافتار، آداملاری آیاقلاماقمی ایستهییرسن؟ گؤزلرینی یولا تیك!
یولچو دئییر:
- یئیین گئت! داها یئیین! بئله گئتسن صاباحادا ویبورسكایا چاتانماریق. یاللاه آتی قامچیلا!
سوروجو بوینون چئویریر. بیرآزدا یئریندن قالخیر و اؤزل بیر آغیرلیقلا قامچیسینی توولاییر. سونرا بیر نئچه دؤنه یولچویا دؤنوب باخیر آنجاق یولچو گؤزلرین باغلاییب، دئمك یوآنین سؤزلرینی ائشیتمك ایستهمیر. ویبورسكایا چاتیرلار، یولچو داشقادان ائنیر. یوآن داشقانی موسافیرخانا اؤنونده ساخلاییر، بوكولوب یئنهده ترپشمهدن اوتورور ...
یئنهده سولو قارلار كورهگین و آتینین بئلین آغارتماغا باشلاییر. بیر ایكی ساعات بئله كئچیر.
اوچ گنج قالیشلارین داشلارا چیرپا-چیرپا، بیر-بیرلرین سؤیهركن داشقایا یاخینلاشیرلار. ایكیسی اوزون بویلودور، آنجاق او بیری گوده و قوزبئلدیر.
قوزبئل قیریلما سسینه بنزهر بیر سسله باغیریر:
- سوروجو! شهر كؤرپوسونه گئت ... اوچوموزه یاریم روبل ...
یوآن قامچیسین اوینادیر و دوداقلارین دبردیر. یاریم روبل عادی كیرایهلردن بئله آزدیر ... آنجاق بوگون بازارلیغا حالی یوخدور. آرتیق بیر روبل، بئش روبل اونا فرق ائتمیر، یئتر كی یولچو گلسین دئییر ...
گنجلر بیربیرلرین سؤیهركن داشقایا ساری گلیرلر و اوچوده بیردن داشقایا مینیرلر. كیملر اوتوروب كیمین آیاق اوسته دورماسی اوسته دیدیشیرلر. بیرآز سؤیوب یامانلاماقدان سونرا بئله قرارا گلیرلر، قوزبئل هامیدان قیسا اولدوغونا گؤره آیاق اوسته قالمالیدیر. بئلهلیكله قوزبئل آیاقلاری اوسته سوروجونون دیك آرخاسیندا دورور و اؤزل بیر سسله قیشقیریر:
- هئیله قارداش! یامان بؤركون وار! بوتون پطرزبورگو گهزسن تایی تاپیلماز.
یوآن گولور و دئییر:
- هئی ... هئی ... نئجهدیر؟
- نئجهدیر؟! نئجهدیر؟ هئیلهمكدیر! ایستهییرسن بوتون یولو بئله سورونه- سورونه گئدهسن؟ ها؟ دئیهسن گؤیلون قاپاز ایستهییر ها!...
اوزونلارین بیری دئییر:
- باشیم پارتلاییر ... دونن گئجه منله واسكا، دئگماسوفون ائوینده دؤرد شوشه كینیاك ایچدیك.
او بیری اوزون حیرصلهنیب دئییر:
- بیلمیرم نییه بئله یالان دئییرسن، اؤزوده ایت كیمی!
- یالان دئیهنی آللاه باتیرسین ...
- سنینده دوز دانیشماغین سیچانلار آسقیریر دئیهنلر كیمی بیر شئیدیر.
یوآن گولور دئییر:
- هئی ... هئی ... قریبه سرخوش اربابلاردیرلار.
قوزبئل حیرصلهنیب دئییر:
- توه! جهنم شئیطانی! كؤهنه طاعون! یئیینلهدیرسن یا یوخ؟ بئله ده داشقا سورهرلر آخی؟ قامچینی توولا گؤروم! یاللاه! یئیین گئت!
یوآن قوزبئل آرخاسیندا دئدیگی سؤیوشلری ائشیدیر، اینسانلارا باخیر و اورهگی یالقیزلیقدان بوشالیر. قوزبئل نفسی قالدیغی قدهر و اؤسگورك آمان وئردیگی قدهر دئیینیب، سؤیوش وئریر. اوزونلار نادژنا پئطرونا آدلی بیر قیزدان دانیشیرلار.
یوآن اونلارا باخیر و قیسا بیر سسسیزلیك اورتالیغا چؤكنده میزیلدانیر:
- كئچن هفته ... او ... گنج اوغلوم اؤلدو.
قوزبئل آه چكیر و اؤسگوركدن سونرا آغزین سیلهرك دئییر:
- اؤلوم حاققدیر ... هئیله! دوستلار من بو سوروجودن آرتیق بئزدیم، هاچان چاتاجاغیق؟
- ائلهدیرسه، بیر قاپازلا اونو حالا گتیر دا!
- آمانسیز عجل! ائشیتدینمی؟ قاپاز ایستهییرسنمی؟ سنین كیمی آداملارا تعاروف ائلهسهلر یئریمكدن ده یاواش سورهرسیز ... ائشیدیرسن! یوخسا سؤزلریمیزی بوشا وورورسان؟
بوندان سونرا یوآن آرخاسیندان گلن سسلری ائشیتمیر، سادهجه بیر ویزیلتی كیمی! لاپدان گولور:
- هئی ... هئی ... سرخوش اربابلار ... آللاه سیزی ساخلاسین!
اوزونلارین بیری سوروشور:
- داشقاچی! آروادین وارمی؟
- منی دئییرسینیز؟ هئی ... هئی ... هئی ... سرخوش ارباب ایندی آرتیق بیر دهنه آروادیم قالیر اودا قارا توپراقدیر ... هاه ... هاه ... یانی قَبیر ... گنج اوغلوم اؤلدو و من هلهده دیرییم. قریبهدیر، عزراییل منی آپارماقدنسا اوغلومو آپاردی!
یوآن باشینی چئویریر اوغلونون نئجه اؤلدویونو دانیشسین كی، قوزبئل راحات بیر نفس آلیب دئییر، آللاها چوخ شوكور سونوندا چاتدیق. یوآن یاریم روبل اونلاردان آلیر و بیر نئچه واخت بیر ائوین دهلیزینده ایتن بو اوچ گنجین آرخاسینجا باخیر. یئنیدن قورخونج سسسیزلیك و یالقیزلیق گلیب یاخاسین توتور.
بیرآز سولوخان كَدر یئنیدن باش قالدیریر و گؤودهسین سیخیر. یوآننین گؤزلری ایشكنجه چكن اینسان كیمی جاماعات آراسیندا ایتیر.
دوغوردانمی بو نئچهمین آدامین آراسیندا بیر آدام بئله یوخدور كی یوآنین سؤزونه قولاق آسا؟ جاماعات اونو سایمادان ایچیندهكی دردی اؤنمسهمدن اؤز یولون گئدیر ... یوآنین كدری درین و سونسوزدور. سینهسینی یاریب كدرین اورهگیندن چیخارتسایدیلار، بوتون دونیانی آغزینا آلاردی، آنجاق اؤزون ائله بو دار دهلیكده گیزلهدیب كی، گوندوز چاغی چیراغلا بئله اونو تاپماق اولماز.
یوآن اَلی توربالی بیر قاپیچینی گؤرور ایستهییر اونونلا دانیشسین، سوروشور:
- گؤزلیم، ساعات نئچهدیر؟
- ساعات اوندور! بورادا نهیه دوروبسان؟ بیرآز قاباقلیق گئت!
یوآن نئچه آددیم قاباقلاییر، كدر ایچین بورویوب و اونو اؤز آلتیندا ازمهگه چالیشیر. آرتیق اینسانلارا اوز ووروب اونلارلا دانیشماقدا كار سالمیر. بئش دقیقه چكمیر اؤزونو شاخالدیر، سانكی آغیر بیر سانجی حیس ائدیر، قامچیسین اوینادیر. آرتیق دؤزه بیلمیر دوشونور:
- طؤولهیه قاییدیب داشقانی آچماق لازیمدیر.
سانكی آتی دوشونجهسین ائشیدیر و یولا دوشور، بیر ساعات یاریمدان سونرا بؤیوك و كیرلی بیر سوبانین یانیندا اوتوروبدور. نئچه كیشی یئرده و نئچهسی ده میزلرین اوستونده یاتیبلار و خورولداییرلار. توستو قارا ایلان كیمی هاوادا قیوریلیر. ایچهری ایستیدیر آنجاق هیس آدامی بوغور. یوآن یاتانلارا باخیر و تئز گلدیگیندن پئشمان اولور. اؤز-اؤزونه دئییر: یونجا دالیجادا گئتمهدیم؟ بو غم كدرین ندنی ائله بودور، ایشینی بیلن كیمسهنین اؤزوده آتیدا توخدور همدهكی همشه راحاتدیر؟
بوجاقلارین بیریندن گنج بیر داشقاچی یوخودان اویانیر، یوخولو یوخولو الین سو دولونا اوزادیر. یوآن سوروشور:
- سو ایستهییرسنمی؟
- هه
- یاخشی ... ایچ ساغلیغا قارداش! منیم اوغلوم اؤلدو. ائشیتدین؟ بو هفته خستهخانادا ...
یوآن گنجه باخیر گؤرسون سؤزلری اونو ائتیكیلهییرمی؟ آنجاق اونون اوزونده هئچ بیر دییشیكلیك گؤرمور. گنج اوغلان یورغانین باشینا چكیب یئنه یاتیر. قوجا دریندن بیر آه چكیر، قولاغینین دالین قاشیییر. گنج اوغلانین یوخویا ائحتیاجی اولدوغو كیمی یوآندا دانیشماغا ائحتیاجی وار. ایندی دوز بیر هفته اوغلونون اؤلوموندن سوووشور، هلهدهكی هلهدیر كیمسه ایله اونا گؤره دانیشا بیلمهییب. سؤز گرك دوشونجه اوزوندن و ترتیبله دانیشیلسین. اوغلونون نئجه ناخوشلادیغی، نئجه آغری چكدیگی، اؤلومدن قاباق نهلر دئدیگی، اؤلوم تؤرهنی و نئجه خستهخانا دا اوغلونون پالتارلاری دالینجا گئتدیگی گرك دئییلسین. كندلرینده آنیا، اوغلونون آداقلیسی یالقیز قالیبدیر، اونداندا دانیشماق لازیمدیر. دئدیكلریم آز دئییل آخی! ائشیدنلر گرك آه چكیب آغلاسینلار.
یوآن اؤزو-اؤزونه دئییر:
- گئدیم آتیما بیر باش چكیم، یاتماغا واخت چوخدور.
پالتارلارین گئییر، طؤولهیه، آتینین اولودوغو یئره ساری یوللانیر. یولدا یونجا ایله سامان آلماق و هاوایا گؤره دوشونور. یالقیز اولاندا اوغلونا دوشونه بیلمیر. بیری ایله اوندان دانیشماق اولور آنجاق یالقیزلیقدا اونا دوشونمك و اوزونو خاطیرلاماق دؤزولمزدیر.
یوآن آتینین پاریلدایان گؤزلرین گؤرهنده سوروشدو:
- نه چئینهییرسن؟ یاخشیدیر چئینه! ایندی كی یونجان یوخدور سامان یئ! بلی! من آرتیق قوجالیب الدن دوشموشم، سنه یونجا تاپانمیرام. حئییف! بو اوغلومون ایشی ایدی. دیری قالسایدی داشقاچی اولاجاقدی.
یوآن بیرآنلیق سوسور سونرا یئنه سؤزونه داوام ائدیر:
- قارداش! سئویملی آتیم! بئلهدیر. اوغلوم، قوزمایونیچ! آرتیق آرامیزدا یوخدور. بوندان آرتیق یاشاماق ایستهمهدی. ناكام دونیادان گئتدی. بئله دوشون بیر دایچا وار و سن اونون آناسیسان و بیردن بیره او اؤله!
دوغوردان اورهیین یانمازمی؟
آت ائله چئینهیه- چئینهیه یوآنا قولاق آسیردی. بورنونون دهلیییندن چیخان بوغ یوآنین الینه دهییردی. یوآن اؤزونو ایتیریر، بی آنلیق اؤز آداملیغینی یاددان چیخاردیب اینسانلارا دئیه بیلمهدیگی هر شئیی آتینا دئییر و اورهگین بوشالدیر... .
ایلقار خیاولی
سون 14/8/1391
+0 بهین